Świderski Kazimierz (1903—1986), działacz społeczny.
Ur. 12 III w Latyczynie (pow. zamojski), był synem Józefa, dzierżawcy majątku Latyczyn, i Róży z Pomianowskich. Miał pięcioro rodzeństwa.
Ś. uczył się w Gimnazjum Męskim Spółki Cywilnej Szkoły Średniej w Lublinie. Po zdaniu tam matury w czerwcu 1920 wziął udział jako ochotnik w wojnie polsko-sowieckiej. W październiku t.r. podjął studia w Wyższej Szkole Handlowej w Warszawie, które ukończył w r. 1925 przedstawiając pracę dyplomową Ziemniaki — monografia eksportowa (W. 1931). Od r. 1926 pracował w Banku Angielsko-Polskim, a od r. 1930 kierował jednym z wydziałów Państw. Inst. Eksportowego, działającego przy Min. Przemysłu i Handlu. Już po wybuchu drugiej wojny światowej został 2 IX 1939 przeniesiony na stanowisko kierownika Wydz. Eksportu Min. Rolnictwa i Reform Rolnych.
Podczas kampanii wrześniowej został Ś. wraz z urzędnikami Min. Rolnictwa i Reform Rolnych ewakuowany na Pokucie; na wieść o inwazji sowieckiej przekroczył w nocy z 17 na 18 IX 1939 granicę rumuńską. Przebywał kolejno w miejscowości Călimăneşti i Drăgăşani. Rekomendowany przez byłego ministra rolnictwa i reform rolnych Juliusza Poniatowskiego, objął w Bukareszcie w styczniu 1940 funkcję inspektora cywilnych ośrodków uchodźczych przy ambasadzie RP. Nadzorował pomoc materialną dla uchodźców polskich w Rumunii, przebywających w 37 obozach, współpracując z Paulem Superem, dyrektorem polskiego oddz. YMCA, a następnie Aleksym Wdziękońskim, dyrektorem Amerykańskiej Komisji Pomocy Polakom (AKPP). Decyzją ambasadora RP w Rumunii Rogera Raczyńskiego zastąpił w październiku t.r. Wdziękońskiego na tym stanowisku. Po likwidacji ambasady RP w Rumunii i wyjeździe 4 XI Raczyńskiego kierowana przez Ś-ego AKPP była jedyną polską organizacją opiekuńczą w Rumunii nadzorującą Domy Polskie, szkolnictwo i służbę zdrowia. Po przystąpieniu w grudniu 1941 USA do wojny AKPP zmieniła nazwę na Komitet Pomocy Uchodźcom Polskim, finansowany nieoficjalnie przez Min. Pracy i Opieki Społecznej RP. Ś. utrzymywał dobre kontakty z ministrami proniemieckiego rządu rumuńskiego, m.in. wicepremierem M. Antonescu, lecz mimo to był dwukrotnie aresztowany: w r. 1942, oskarżony o szpiegostwo na rzecz Wielkiej Brytanii, ale zwolniony po interwencji dyplomacji szwajcarskiej, reprezentującej w Rumunii interesy rządu RP, oraz w poł. r. 1943, oskarżony o kontakty z rządem RP przez zdekonspirowaną w Rumunii Bazę Łączności Zagranicznej AK «Bolek II», lecz i tym razem został zwolniony i skierowany na leczenie szpitalne. Odwiedzał internowanego byłego ministra spraw zagranicznych Józefa Becka, a po jego śmierci 5 VI 1944 zorganizował pogrzeb na cmentarzu Belu w Bukareszcie.
Po przejściu 25 VIII 1944 Rumunii na stronę aliantów i wkroczeniu tam Armii Czerwonej Ś. nadal kierował Komitetem Pomocy Uchodźcom Polskim (pod koniec t.r. ponownie przemianowanym na AKPP) oraz organizował ewakuację Polaków do Europy Zachodniej; zagrożony aresztowaniem przez NKWD, zakończył działalność i ukrywał się od 25 III 1945. Podając się za represjonowanego w czasie wojny komunistę (posługiwał się fałszywym paszportem na nazwisko Josef Weiss), przedostał się w kwietniu 1946 przez Budapeszt i Innsbruck do Włoch i w Ankonie objął kierownictwo przedstawicielstwa YMCA przy II Korpusie Polskich Sił Zbrojnych. Po rozwiązaniu II Korpusu w r. 1947 osiadł w Wielkiej Brytanii. W Londynie kierował biurem Stow. Polskich Kombatantów, a od r. 1949 z ramienia Komitetu ds. Oświaty Polaków w Wielkiej Brytanii prowadził księgowość szkół polskich. Mimo ich przejęcia w r. 1954 przez władze brytyjskie pełnił nadal tę funkcję (do likwidacji szkół w r. 1957). Następnie wrócił do Stow. Polskich Kombatantów i pracował w jego dziale finansowym. Należał do londyńskiego oddz. Korporacji Studenckiej «Welecja» i wspierał Skarb Narodowy, finansujący działalność różnych instytucji emigracyjnych. W londyńskim „Biuletynie Informacyjnym Polskiej YMCA — Ogniwo” opublikował w r. 1966 artykuł Polska YMCA w Rumunii w latach 1939—1946. Zmarł 24 I 1986 w Londynie, został tam pochowany na cmentarzu przy kościele św. Andrzeja Boboli. Przez władze emigracyjne był odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (1968) i Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1977).
W zawartym w r. 1933 małżeństwie z Jadwigą z Jasieńskich miał Ś. córkę Ewę (ur. 1939).
Encyklopedia polskiej emigracji i Polonii, Tor. 2005 V (bibliogr.); — Dubicki T., Działalność Amerykańskiej Komisji Pomocy Polakom na rzecz uchodźców polskich w Rumunii w latach 1939—1945, „Dzieje Najnowsze” 1991 nr 4 s. 29, 34—5, 38; tenże, Konspiracja polska w Rumunii 1939—1945, W. 2005 I; tenże, Polscy uchodźcy w Rumunii 1939—1945, W. 1995; Polscy uchodźcy w Rumunii 1939—1947, W.—Bukareszt 2013 cz. 2; — „Biul. Inform. Uchodźców Pol. w Rumunii” 1939 nr 30, 59, 1940 nr 70, 1942 nr 300; Kieszonkowy Kalendarzyk Pol. (Bukareszt) za l. 1942—5; „Uchodźca Pol. w Rumunii” 1943; — Nekrologi z r. 1986: „Dzien. Pol. i Dzien. Żołnierza” nr 4, 24, „Tydzień Pol.” nr 1; — AAN: sygn. 5, 11, 12, 22, 29 (Poselstwo Berno), sygn. 30, 33, 38 (AKPP w Rumunii), sygn. 129 (Min. Pracy i Opieki Społ.), sygn. 468 (Bank Pol. S.A.); Arch. Zakł. Hist. Ruchu Lud. w W.: sygn. 104 (Arch. Stanisława Kota); IPiM Sikorskiego: Ref. Odzn., nr 86.
Tadeusz Dubicki